Meldonium Nedir?

Meldonium, IUPAC ismiyle 3-(2,2,2-trimetilhidrazinyum) propiyonat, öncelikle kalp hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve enerji metabolizmasını düzenleyen bir ilaçtır. Etki mekanizması, hücre içi oksijen taşınmasını iyileştirerek ve enerji üretiminin daha verimli olmasını sağlayarak çalışır. Bu özellikler nedeniyle, performans artırıcı etkileri bulunduğu düşünülmekte ve sporcular tarafından doping amacıyla kullanıldığı bilinmektedir.

Meldonium’un Tıbbi Kullanımı

Meldonium, yağ asitlerinin hücre içinde taşınmasına yardımcı olan ve aynı zamanda okside edilmiş yağ asitlerini azaltan bir madde olarak işlev görür. Bu ilaç, özellikle koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği ve angina pektoris gibi kalp-damar hastalıkları için reçete edilmektedir. Ayrıca, beyin dolaşımını iyileştirdiği ve fiziksel dayanıklılığı artırdığı için nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılabilmektedir. Meldonium, vücuttaki enerji dengesini iyileştirerek ve hücrelerin oksijen kullanımını artırarak etkisini gösterir, bu da özellikle kalp-damar rahatsızlıklarında hastaların genel durumunu iyileştirir.

Meldonium’un Farmakolojik Özellikleri

Meldonium, sinir sistemi, enerji taşıma ve metabolizma üzerinde etkili olan, antiiskemik bir ilaçtır. Hücre içindeki enerji dengesini optimize ederek kasların daha verimli çalışmasını sağlar ve kalp kasının oksijene olan gereksinimini düzenler. Bu ilaç, oksijenin hücre içinde kullanılmasını kolaylaştırarak hücrenin enerji üretim kapasitesini yükseltir. Bu özellikler, meldonium’un antianginal, antihypoksant ve kardioprotektif etkilerini açıklar.

Meldonium’un Doping Etkisi

Meldonium, doping listesinde özellikle sporcular tarafından performans artırıcı amaçla kullanılabilecek ilaçlar arasında yer almaktadır. 2016 yılından itibaren Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA) tarafından yasaklı maddeler listesine dahil edilmiştir. Sporcular üzerindeki etkisi, artan enerji seviyeleri, gelişmiş dayanıklılık ve daha hızlı toparlanma süreçleri ile ilişkilendirilmiştir. Bu etkilere bağlı olarak, özellikle dayanıklılık gerektiren spor dallarında yarışan sporcular arasında kullanımı tespit edilmiştir.

Meldonium’dan Etkilenen Sporcular

Meldonium’un yasaklanmasından sonra, bu maddeyi kullandıkları belirlenen çok sayıda sporcu tespit edilmiştir. En bilinen vakalardan biri, dünya çapında ün sahibi Rus tenis oyuncusu Mariya Sharapova‘dır. Sharapova, 2016 yılında yaptığı bir basın toplantısında meldonium kullandığını itiraf etmiş ve spor müsabakalarından bir süreliğine men edilmiştir. Kariyerine gölge düşüren bu olay, meldonium’un spor dünyasındaki yeri ve tartışmaları hakkında ciddi bir farkındalık yaratmıştır. Ancak Sharapova dışında birçok sporcu da bu maddenin kullanımı nedeniyle cezai işlemlere tabi tutulmuştur.

İsim	Ülke	Spor	Nerede	Sonuçlar
Mariya Sharapova	Rusya	Tenis	2016 Avustralya Açık	26 Ocak 2016 tarihine kadar 2 yıl süreyle yasaklandı. 15 aya indirildi.
Semion Elistratov	Rusya	Kısa pist Sürat Pateni		Kasıt yok
Pavel Kulizhnikov	Rusya	Hız Pateni	2016 Dünya Sprint Sürat Pateni Şampiyonası	Kasıt yok
Ekaterina Bobrova	Rusya	Artistik patinaj	2016 Avrupa Artistik Patinaj Şampiyonası	Kasıt yok
Olga Abramova	Ukrayna	Biatlon		Kusur yok – ancak 10 Ocak 2016 ile 3 Şubat 2016 arasındaki sonuçları geçersiz sayıldı
Artem Tyshchenko	Ukrayna	Biatlon
Abeba Aregawi	İsveç	Atletizm
Endeshaw Negesse	Etiyopya	Atletizm
Yuliya Yefimova	Rusya	Yüzme	İki yarışma dışı test – 15 ve 24 Şubat	Kasıt yok
Nadezhda Kotlyarova	Rusya	Atletizm		RUSADA tarafından onaylandı
Sergei Semenov	Rusya	Güreş		RUSADA tarafından onaylandı
Evgeny Saleev	Rusya	Güreş
Anastasia Çulkova	Rusya	Bisikletçilik		RUSADA tarafından onaylandı
Gabriela Petrova	Bulgaristan	Atletizm	6 Şubat 2016	Askıya alma geçici olarak kaldırıldı
Pavel Kulikov	Rusya	İskelet		Askıya alma geçici olarak kaldırıldı
Andrey Rybakou	Belarus	Ağırlık kaldırma
Nikolai Kuksenkov	Rusya	Artistik Jimnastik
Elena Mirela Lavric	Romanya	Atletizm	2016 IAAF Dünya Salon Şampiyonası
Denis Yartsev	Rusya	Judo
Mihail Pulyaev	Rusya	Judo
Natalya Kondratieva	Rusya	Judo
İgor Mikhalkin	Rusya	Boks (profesyonel)	12 Mart 2016	2 yıl yasak
Ruth Kasirye	Norveç	Ağırlık kaldırma	Yarışma dışı rutin testler – 25 Ocak 2016	21 Temmuz 2018’e kadar ertelendi
Eva Tofalvi	Romanya	Biatlon
Anastasiya Mokhnyuk	Ukrayna	Atletizm
İslam Mahaçev	Rusya	MMA	Yarışma dışı rutin testler	Geçici uzaklaştırma 75 gün sonra kaldırıldı
Davit Çakvetadze	Rusya	Güreş		RUSADA tarafından onaylandı
Armantas Vitkauskas	Litvanya	Futbol
Martynas Dapkus	Litvanya	Futbol
Andrii Kviatkovskyi	Ukrayna	Güreş		Geçici olarak askıya alındı
Alen Zasyeyev	Ukrayna	Güreş		Geçici olarak askıya alındı
Oksana Herhel	Ukrayna	Güreş		Geçici olarak askıya alındı
Varvara Lepçenko	Amerika Birleşik Devletleri	Tenis		Kasıt yok
Antonina Skorobogatchenko	Rusya	Hentbol
Mariia Dudina	Rusya	Hentbol
Maxwell Holt	Amerika Birleşik Devletleri	Voleybol
Tamerlan Tagziev	Kanada	Güreş		4 yıl yasak
Daniel Omielańczuk	Polonya	MMA		Kasıt yok
Alexander Krushelnitsky	Rusya	Kıvırma	2018 Kış Olimpiyatları	4 yıllık yasak; Karışık Çiftlerde bronz madalya geri alındı
Ray Walker	İrlanda	Gal futbolu		4 yıl yasak
Oleksandr Senkevych	Ukrayna	Kano sürati	2019 ICF Kano Sprint Dünya Şampiyonası	4 yıl yasak
Aybol Abiken	Kazakistan	Futbol		3 yıl yasak
Ahmed Abdelwahed	İtalya	Atletizm
Svetlana Veselova	Rusya	CrossFit	2023 NOBULL CrossFit Oyunları, 3 Ağustos 2023’te	4 yıllık yaptırım

Meldonium özellikle enerji metabolizmasına katkı sağlayan ve kalp-damar ile nörolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Farmakolojik özelliklerinin yanı sıra, sporcular arasında performansı artırıcı etkisi nedeniyle yasaklı maddeler listesine girmiştir. Sporcuların sağlık ve performansı için dünya çapında yasaklanan meldonium, bu yönleriyle tıbbi kullanımının yanı sıra, etik ve hukuki tartışmaların da merkezine yerleşmiştir.